Fizjoterapia jest jedną z nauk medycznych. Polega na zastosowaniu czynników zewnętrznych na ludzkie ciało: dotyku, światła, ciepła, zimna, prądu, pola magnetycznego oraz peloidów. To przyczynia się do powstawania w organizmie wielu ważnych procesów fizjologicznych, dzięki którym uszkodzona tkanka ma możliwość „wyzdrowienia”. Celem fizjoterapii jest świadczenie usług medycznych dla pacjentów, które mają wspomóc rozwijanie, utrzymywanie oraz przywracanie zdolności ruchowych oraz funkcjonalnych. Jakie zabiegi fizjoterapii można wykonać i dlaczego warto zdecydować się na tę formę leczenia?
Spis treści:
Z jakich podgrup składa się fizjoterapia?
Na czym polega fizykoterapia? Zabiegi fizjoterapii
Na czym polega terapia manualna?
Jakie korzyści przynosi fizjoterapia?
Z jakich podgrup składa się fizjoterapia?
Fizjoterapia, dawniej nazywana rehabilitacją, składa się z:
- kinezyterapii: terapii ruchem
- fizykoterapii: terapii czynnikami fizykalnymi
- pracy manualnej fizjoterapeuty w formie: masażu, terapii manualnej, masażu tkanek głębokich itp.
Na czym polega kinezyterapia?
Kinezyterapia pochodzi od greckiego słowa kinesis – ruch. Polega więc na leczeniu pacjenta ruchem – czyli odpowiednio dobranymi ćwiczeniami. Często kinezyterapia jest nazywana gimnastyką leczniczą. Zakłada ona wykonywanie ćwiczeń wzmacniających, rozciągających i rozluźniających na różnych przyrządach, tj. piłki, dyski sensomotoryczne, taśmy, drabinki, huśtawki, trampoliny czy tory do chodzenia. Kinezyterapia jest indywidualnie dobierana pod przypadek pacjenta.
Na czym polega fizykoterapia? Zabiegi fizjoterapii
W skład fizykoterapii wchodzą zabiegi wykonywane poprzez aparaturę z odpowiednim czynnikiem fizykalnym działającym na ludzki organizm. Stosuje się:
- magnetoterapię – zabiegi polem magnetycznym niskich częstotliwości,
- światłolecznictwo – zabiegi z zastosowaniem światła UV lub podczerwonego,
- elektroterapię – zabiegi z zastosowaniem prądu stałego lub zmiennego,
- ciepłolecznictwo – zabiegi z wykorzystaniem ciepłych okładów peloidowych (borowina, parafina, sauna),
- krioterapię – zabiegi z wykorzystaniem zimnych okładów, kąpieli, gazu chłodzącego lub komory,
- laseroterapię – zabiegi z wykorzystaniem promieniowania laserowego,
- ultradźwięki – zabiegi, które wykorzystują drgania mechaniczne,
- wodolecznictwo – zabiegi, w skład których wchodzą wirówki, kąpiele solankowe, perełkowe, natryski itp.
Na czym polega terapia manualna?
Terapia manualna jest kolejną z technik, w której fizjoterapeuta pracuje swoimi rękami na tkance zajętej stanem chorobowym. Zgodnie z definicją Międzynarodowej Federacji Ortopedycznych Terapeutów Manualnych (IFOMPT) terapia manualna to „wyspecjalizowany obszar fizjoterapii poświęcony postępowaniu w chorobach nerwowo-mięśniowo-szkieletowych, oparty na wnioskowaniu klinicznym i stosowaniu wysoce swoistych metod leczenia, w tym technik manualnych i ćwiczeń leczniczych”, które są dopasowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Celem terapii manualnej jest badanie i leczenie odwracalnych dysfunkcji w układzie ruchu, zmniejszenie dolegliwości bólowych lub ich wyeliminowanie oraz zwiększenie zakresu ruchu. Pracę na elementach miękkich (mięśnie, powięź, więzadła, ścięgna) nazywa się masażem tkanek głębokich. Dzięki bardzo precyzyjnej i powolnej pracy fizjoterapeuta jest w stanie określić miejsce, którym występuje zaburzenie mięśniowo-powięziowe tkanki oraz na stałe je wyeliminować. Zawsze przed opracowywaniem miejsca zaburzenia fizjoterapeuta wybiera technikę pracy na tkance, dzięki której efekty terapii będą największe. W trakcie masażu tkanek głębokich fizjoterapeuta pracuje swoimi dłońmi, używając: palców, kostek palców lub pięści (w zależności od miejsca i wielkości zaburzenia).
Fizjoterapeuci często używają metody kinesiology taping, zwłaszcza po terapii z pacjentem. Stosują ją w celu utrzymania efektu uzyskanego podczas terapii. W miejsce opracowywane naklejają taśmę w formie plastra – z różną długością oraz naciągnięciem w zależności od efektu, który chcą uzyskać.
Jakie korzyści przynosi fizjoterapia?
Dobrze dobrana fizjoterapia pozwala na:
- przywrócenie utraconych funkcji,
- przyspieszenie procesu zdrowienia,
- przywrócenie prawidłowego napięcia mięśniowego,
- uniknięcie przewlekłych zespołów bólowych,
- zmniejszenie dolegliwości bólowych lub ich całkowite wyeliminowanie,
- zmniejszenie stanu zapalnego tkanki,
- powrót utraconego zakresu ruchomości,
- unikanie zażywania środków farmakologicznych,
- uniknięcie zabiegów chirurgicznych,
- poprawę pracy układów: krwionośnego, limfatycznego, oddechowego.
Kto prowadzi fizjoterapię?
Osobą prowadzącą rehabilitację jest fizjoterapeuta, który musi ukończyć odpowiednie studia oraz kursy w tym kierunku. Aby znaleźć przyczynę dolegliwości u pacjenta, fizjoterapeuta przeprowadza szczegółowy wywiad wraz z badaniem fizykalnym w postaci: obserwacji, palpacji oraz testów funkcjonalnych. Dzięki temu potrafi stwierdzić, w której strukturze występuje zaburzenie. Fizjoterapeuta, obserwując pacjenta oraz dobierając mu odpowiednią formę rehabilitacji, patrzy holistycznie na człowieka, szukając przyczyny jego dolegliwości bólowych. Kompleksowa fizjoterapia, w skład której wchodzą zdiagnozowanie przyczyny dysfunkcji, dobór odpowiednich ćwiczeń, metod fizjoterapeutycznych oraz zabiegów fizykalnych, przyczynia się do zjawiska „wyzdrowienia”.